Aкушерки

Распоред

http://medf.ukim.edu.mk/wp-content/uploads/2023/09/Raspored-DA-I-sem-red.pdf

1. Наслов на наставниот предмет АНАТОМИЈА СО ЕМБРИОЛОГИЈА
2. Код
3. Студиска програма Тригодишни стручни студии за акушерки
4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) УКИМ – Медицински факултет

Катедра за анатомија, Катедра за хистологија

5. Степен на образование (прв односно втор циклус) Интегриран циклус
6. Академска година/семестар Прва/I 7. Број на ЕКТС кредити 2,5
8. Наставник Раководител на катедрата за анатомија

проф. д-р Ј. Живадиновиќ,

Одговорен наставник на Катедрата за хистологија и ембриологија: проф. д-р Елида Митевска и доц. д-р Лена Какашева-Маженковска.

*наставата ја изведуваат сите членови на катедрите

9. Предуслови за запишување на предметот нема
10. Цели на предметната програма:

  • Запознавање со анатомијата како природна, морфолошка наука и нејзиното значење во медицината.
  • Запознавање со анатомската терминологија и нејзина употреба
  • Запознавање со основната макроскопска градба на човечкото тело
  • Изучување на топографска анатомија на граден кош и абдомен
  • Изучување на топографска анатомија на женска карлицата
  • Изучување на карлична остеометрија
  • Да се осознае сложениот процес на пренаталниот развиток на многуклеточниот организам на човекот: како настанал и како се развил во амбиентот на мајчината утроба.
  • Да се осознае како и зошто доаѓа до нарушување на развитокот на органите и која е суштината на настанувањето на вродените аномалии.
  • Да се осознае градбата на женскиот репродуктивен систем кој претставува морфофункционална основа на репродуктивните способности на жената.
11. Содржина на предметната програма:

ТЕОРЕТСКА НАСТАВА:

Анатомија (26 часа)

  • Вовед во анатомија,  анатомска номенклатура
  • Општа анатомија: вовед во остеологија, синдезмологија, миологија, ангиологија и неврологија.
  • Анатомија на функционалните системи
  • Системска и топографска анатомија на граден кош и абдомен
  • Системска и топографска анатомија  на женската карлица (ѕидови, перинеум, женски полови органи, васкуларизација и инервација)
  • Остеометрија на карлица
  • Функционална анатомија на `рбетен столб

Хистологија (14 часа)

·         Основни структурни карактеристики на ткивата во женскиот репродуктивен систем

            Ø епително ткиво; потпорно ткиво; мускулно ткиво; нервно ткиво

·         Општа ембриологија:

Ø Значење на ембриологијата за клиничката пракса. Поими релевантни за хуманата ембриологија. Пренатален развиток на човекот.

Ø Предембрионален период: гаметогенеза, фертилизација, имплантација и формирање на ембрионот.

Ø Ембрионален период: поим – органогенеза, диференцијација на ембрионалните клетки (суштина и значење).

Ø Фетален период: карактеристики на плодот на почетокот од феталниот развиток; промени што се случуваат во текот на феталниот период; карактеристики на плодот на крајот од феталниот период; фетален и неонатален крвоток;  фактори што влијаат на растот и развитокот на фетусот.

Ø Постелка и обвивки на плодот: градба и функција на постелката; градба и функција на папочната врвца; амнион и амнионска течност; ембрионална вреќичка; фетални мембрани кај близначка бременост.

Ø Нарушување на развитокот и настанување на вродени аномалии.

Ø Очигледни физички манифестации на отстапувањата од нормалниот развиток кај новороденчето

·         Хистолошка градба  на женскиот репродуктивниот систем

      Ø Состав и основни функции на женскиот репродуктивен систем

Ø Јајник: градба (обвивки, кортекс и медула), структура на развојните стадиуми на фоликулот (примордијален, примарен, секундарен, терцијарен и атретичен); овулација; градба на постовулаторни резидуи (corpus rubrum, corpus luteum et corpus albicans).

Ø Јајцевод: градба и специфики на епителот.

Ø Матка: градбени специфики на ендометриум, миометриум и периметриум; структурни промени на ендометриумот во тек на менструалниот циклус; грло на матка, градбени специфики поврзани со функцијата.

Ø Родница, химен и вулва (основни градбени карактеристики).

·         Ембрионален развиток и најчести нарушувања на женскиот репродуктивниот систем:

Ø Формирање на јајник, јајцеводи, матка, родница и надворешни гениталии.

Ø Можни нарушувања.

 

ПРАКТИЧНА НАСТАВА: 

Анатомија (10 часа)

  • Вежбање на одделни коски, зглобови и мускули на  карлица и `рбетен столб
  • Топографска анатомија на женска карлица
  • Топографска анатомија на абдомен

 

Хистологија (5 часа)

  • Работа со модели од предембрионалниот, ембрионалниот и феталниот период; видеопрезентации за пренаталниот период и актот на породување при нормални и патолошки состојби.
  • Микроскопска анализа на хистолошките препарати од плацентата и папочната врвца; видеопрезентации за плацентата и папочната врвца.
  • Микроскопска анализа на хистолошките препарати од органите на женскиот репродуктивен систем: јајник, јајцевод, матка и родница.
12. Методи на учење: Интерактивни предавања, вежби, семинари
13. Вкупен расположив фонд на време 100 часови
14. Распределба на распложивото време   55 часови предавања и вежби

45 часови домашно учење

15. Форми на наставните активности 15.1. Предавања-теоретска настава 40 часови
15.2. Вежби,

Семинари

15 часови
16. Други форми на активности 16.1. Пракса
16.2. Самостојни задачи
16.3. Домашно учење 45 часови
17. Начин на оценување                                                                                                    бодови
17.1 Континуирани проверки                                                                 мин.-макс.

Континуирани проверки (колоквиуми)

– 2 писмени:

1. Анатомија:  Анатомија на функционалните системи

бодови   18 – 30

   2. Хистологија: хистологија и ембриологија

бодови   12 – 20

17.2 Завршен испит Анатомија:

мин.-макс.

*Писмен дел                     бодови            18 – 30

**Практичен дел              бодови              6 – 10

 

*Писмениот дел од завршниот испит го опфаќа материјалот од абдомен и карлица. **Практичниот дел од завршниот испит  опфаќа:

– препознавање и опис на органи и анатомски елементи во состав на абдомен и карлица на фиксирани препарати и кадавери.

 

Студентот е должен да освои минимум  од предвидените бодови за секој дел одзавршниот испит, посебно, за да можат да му бидат впишани бодовите за завршниот испит. Во спротивно,завршниот испитсе смета за  неположен.

17.3 Семинарска работа/проект (презентација: усмена)  Анатомија     

мин.-макс.

бодови      1 – 2

17.4 Активно учество                                                             мин.-макс.

Теоретска настава                бодови      1- 2

Практична настава               бодови      4 – 6

18. Критериуми за оценување (бодови/оценка) до 59 бода 5 (пет) F
од 60 до 68 бода 6 (шест) E
од 69 до 76 бода 7 (седум) D
од 77 до 84 бода 8 (осум) C
од 85 до 92 бода 9 (девет) B
од 93 до 100 бода 10 (десет) A
19. Услов за потпис и полагање на завршен испит За да добие потпис, студентот треба да освои минимум бодови од посета на теоретска и практична настава, како  и  изработка на семинарска работа

 

За да пристапи на завршен испит , студентот треба да ги положи континуираните проверки.

Доколку проверките не се положена во предвидената колоквиумска недела, студентот пристапува кон комплетен завршен испит кој претставува комбинација од тест од неположените проверки и завршен испит.

 

Оценката за предметот се формира според табелата на оценки, а врз основа на збирот на бодовите од сите активности, континуираните проверки и завршниот испит.

Вид на активност Бодови
Анатомија Хистологија
Теоретска настава 0.5-1.0 0.5-1.0
Практична настава 2.5-4.0 1.5-2.0
Семинарска работа 1-2
Континуирана проверка 18-30 12-20
Завршен испит Писмен дел 18-30
Практичен дел 6-10
                                 Вкупно 46-77 14-23
Вкупно:         60 – 100
20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски
21. Метод на следење на квалитетот на наставата Студентска анонимна евалуација за предметот, наставниците и соработниците кои учествуваат во изведувањето на наставата.
22. Литература
22.1. Задолжителна литература
1. Живадиновиќ Ј, Матвеева Н, Папазова М, Зафирова Б, Чадиковска Е. Анатомија 2.  Универзитет „Св. Кирил и Методиј”, Медицински факултет, Скопје, 2020.
2. Миленкова Л, Костовска Н. Општа ембриологија на човекот Култура, Скопје, 2002
3. Keith L. Moore & T.V.N. Persaud Човекот во развој – клинички ориентирана ембриологија Saunders Elsevier2008
4. Костовска Н. Миленкова Л. Хистологија, градба на ткивата, Де Гама, Скопје, 2003.
5. Миленкова Л, Костовска Н. Хистолошка градба на органските системи Универзитет “Св. Кирил и Методиј”, Медицински факултет, Скопје, 2013.
22.2. Дополнителна литература
1. Анатомски атлас
2. Мур КЛ, Дали АФ, Агур АМП. Клинички ориентирана анатомија. 6-тоиздание. Скопје:Табернакул; 2011.
3. Катедра за хистологија и ембриологија Учебни материјали во форма на Е-фајлови со теми од практичната настава, на веб  страната на Медицинскиот факултет2015
4. Жунквеира ЛК. Карнеиро Х. Основи на хистологијата – текст и атлас Просветно дело – 2009 (преводот на македонски јазик) Ориги-нал: 11 издание, 2005
5. Рос МХ. Павлина В. Хистологија – текст и атлас Табернакул, –2010 (преводот на македонски јазик) Ориги-нал: 5. издание 2006
6. www.biolucida.com\ Medical education edition

ПРОГРАМА ЗА ТЕОРЕТСКА НАСТАВА – АКУШЕРКИ

 

  1. Вовед во анатомија
  2. Локомоторен систем
  • Коски, зглобови, мускули и фасции на главата и вратот
  1. Коски, мускули и зглобови на ѕидот на градниот кош
  2. `Рбетен столб
  3. Коски, зглобови и мускули на горниот екстремитет
  4. Коски, зглобови и мускули на долниот екстремитет
  5. Мускули, апоневротични творби и фасции на ѕидовитена абдоменот
  6. Периферен нервен систем
  7. Респираторен систем
  8. Кардиоваскуларен систем
  9. Дигестивен систем
  10. Уринарни органи
  11. Ендокрин систем, Сетилни органи
  12. Централен нервен систем
  13. Централен нервен систем
  14. Топографска анатомија на трупот
  15. Карлица
  • Ѕидови на карличната празнина
  • Карлична коска
  • Зглобови на карлицата
  1. Пелвични мускули
  • Пелвична фасција
  • Перитонеум на карлицата
  1. Меѓичка (perineum)
  2. Органи на карлицата
  • Карличен дел на уринарните патишта
  • Мочен меур
  1. Простата
  • Одводна мочна цевка
  • Машки полови органи
  • Тестис
  • Епидидимис
  • Семевод
  • Семена врвка
  • Парадидимис
  • Ејакулаторен канал
  • Помошни жлезди на машкиот полов систем
  • Надворешни машки полови органи
  • Пенис
  • Мадно ќесе (scrotum)
  1. Женски полови органи
  • Долен генитален тракт
  • Вулва
  • Родница –вагина
  1. Горен генитален тракт
  • Матка
  1. Јајцевод
  2. Јајчник
  3. Завршен дел на дигестивниот систем
  • Завршен дел на дебелото црево
  • Право црево
  • Анален канал

 

ПРАКТИЧНА НАСТАВА –  АКУШЕРКИ

Вежба Содржина
I 1.      Вовед

2.      Локомоторен систем

3.      Периферен нервен систем

II 4.      Функционални системи
III 5.      Коски, зглобови и мускули на  карлица и `рбетен столб

карлична коска (os coxae)

–       карлица (pelvis osseus)

–       зглобови на карлицата

–       зглоб на колкот (art. coxae)

–       `Рбетен столб (columna vertebralis)

–       прешлени (vertebrae)

–       крстна коска (os sacrum)

–       опашна коска (os coccygis)

–       `рбетен столб во целина

IV Топографска анатомија на женска карлица и абдомен
V Органи на женска карлица